Η ζωή μετά την αφαίρεση χολής απασχολεί τους ασθενείς εξίσου με την ίδια την επέμβαση της χολοκυστεκτομής και είναι απολύτως φυσικό καθώς κατά την επέμβαση αφαιρείται ένα όργανο. Η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή, δηλαδή η χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης είναι μια από τις πιο συνηθισμένες επεμβάσεις της Γενικής Χειρουργικής.
Η αφαίρεση της χολής, όπως αναφέρεται συχνά η χοληδόχος κύστη, κρίνεται απαραίτητη όταν η πέτρα στη χολή, οι πολύποδες ή σπανιότερα ο καρκίνος της χοληδόχου κύστης προκαλούν ενοχλητικά συμπτώματα ή θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο την υγεία του ασθενή. Σε κάποιες περιπτώσεις, το χειρουργείο αυτό μπορεί να συστηθεί από τον γενικό χειρουργό σε κάποιους ασθενείς για προληπτικούς λόγους περισσότερο.
Η λαπαπροσκοπική χολοκυστεκτομή είναι μια εξαιρετικά ασφαλής και ελάχιστα επεμβατική διαδικασία με ταχύτατη ανάρρωση και πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα για τον ασθενή. Η ζωή μετά την αφαίρεση χολής μπορεί να επηρεαστεί σε κάποια επίπεδα της καθημερινότητας, από τη διατροφή μέχρι τη σωματική δραστηριότητα η οποία επιτρέπεται στους ασθενείς.
Η χοληδόχος κύστη αποτελεί “ρεζερβουάρ” που απελευθέρωνει χολή σε μεγάλες ποσότητες κατά την πέψη. Μετά την επέμβαση, το σώμα προσαρμόζεται στο γεγονός ότι δεν υπάρχει πλέον αποθηκευτικός χώρος για τη χολή. Οπότε παρόλο που ο έλεγχος για την απελευθέρωση της χολής εξακολουθεί να υπάρχει, η ποσότητα χολής που φτάνει από το ήπαρ στο έντερο, είναι μικρότερη. Σε πολύ λίγο χρόνο (λίγες ημέρες ή μια-δυο εβδομάδες) το σώμα αντικαθιστά πλήρως την αποθηκευτική λειτουργία της χοληδόχου κύστης και η πέψη είναι και πάλι φυσιολογική. Κατά συνέπεια η τεράστια πλειοψηφία (>95%) των ασθενών δεν πρόκειται να νιώσουν καμία διαφορά στη ζωή τους ήδη από την πρώτη ημέρα. Ωστόσοκάτι σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να επιφέρει αλλαγές στο πεπτικό σύστημα και ήπια δυσφορία στον ασθενή κατά τις πρώτες εβδομάδες.
Ενδεχόμενα Συμπτώματα Μετά Τη Χολοκυστεκτομή
Παρά το γεγονός ότι πολλοί ασθενείς επιστρέφουν σύντομα στις δραστηριότητές τους, υπάρχει μία ελάχιστη πιθανότητα να εμφανιστούν κάποια ενοχλητικά συμπτώματα αμέσως μετά την επέμβαση. Τρία από αυτά τα συμπτώματα είναι ο πόνος, το φούσκωμα και η διάρροια.
Πόνος
Ο ήπιος πόνος μετά τη χολοκυστεκτομή είναι φυσιολογικός και συνήθως εντοπίζεται στην περιοχή των τομών ή στο δεξί υποχόνδριο. Μπορεί, επίσης, να προκληθεί πόνος στον ώμο λόγω του αέρα που χρησιμοποιείται στη λαπαροσκοπική τεχνική. Τα συμπτώματα είναι πολύ ήπια, ελέγχονται πλήρως με απλό Depon και υποχωρούν πλήρως εντός 3 (τριών) ημερών, χωρίς να χρειάζεται να ανησυχήσουν τον ασθενή.
Φούσκωμα
Ένα ακόμα σύμπτωμα είναι το φούσκωμα μετά από γεύματα, αλλά είναι εξαιρετικά σπάνιο και αυτοπεριοριζόμενο, δεν απαιτεί δηλαδή κάποια θεραπεία καθώς υποχωρεί μέσα σε 1 ως 2 εβδομάδες στην πλειονότητα των περιπτώσεων. Το φούσκωμα μετά από την αφαίρεση της χοληδόχου κύστης οφείλεται στη δυσκολία του οργανισμού να διαχειριστεί τα λιπαρά χωρίς την παρουσία της. Η σωστή διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανακούφιση αυτών των συμπτωμάτων, στην περίπτωση που προκύψουν. Συνιστώνται μικρά, συχνά γεύματα, με χαμηλά λιπαρά και αποφυγή τροφών που προκαλούν αέρια.
Διάρροια
Η διάρροια μετά την αφαίρεση της χολής είναι ένα σύμπτωμα που ταλαιπωρεί και αυτό ένα πολύ μικρό ποσοστό ασθενών και δεν αποτελεί μία κατάσταση η οποία θα χρειαστεί τελικά θεραπεία. Η αιτία εντοπίζεται στη συνεχή ροή χολής στο έντερο, χωρίς τον ρυθμιστικό ρόλο της χοληδόχου κύστης. Ο ρόλος του γιατρού και μιας ισορροπημένης διατροφής είναι κρίσιμος για την αντιμετώπιση της διάρροιας, η οποία μπορεί σπάνια να εμφανιστεί ως σύμπτωμα μετά τη χολοκυστεκτομή και, αν εμφανιστεί, αναμένεται να υποχωρήσει εντός λίγων εβδομάδων.
Ο Ρόλος Της Διατροφής
Η αντικειμενική αλήθεια είναι ότι η διατροφή μετα την αφαίρειση της χοληδόχου κύστης δεν έχει πρακτικά κανένα ρόλο στη σύγχρονη χειρουργική. Στη συντριπτική πλειοψηφιά των ασθενών, το πεπτικό σύστημα δεν επηρρεάζεται καθόλου, και οι ελάχστες διατροφικές οδηγίες που εξακολουθούμε να δίνουμε αφορούν κυρίως στις παρενέργειες των φαρμάκων της αναισθησίας και στις «παραδοσιακές χειρουργικές οδηγίες» μιας άλλης εποχής. Ο πρακτικός σκοπός της αφαίρεσης της χοληδόχου κύστης είναι ακριβώς η ελευθερία στην διατροφή, οπότε σε μια εβδομάδα το αργότερο, η διατροφή είναι πρακτικά ελεύθερη ενώ μέχρι τότε «παραδοσιακά» συνιστάται δίαιτα χαμηλή σε λιπαρά. Στις ελάχιστες εκείνες περιπτώσεις που εμφανιστούν συμπτώματα (φούσκωμα, δυσφορία, εμετός, διάρροια) για την αποφυγή ενοχλήσεων συστήνεται η αποφυγή των πολύ λιπαρών τροφών, η κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων, καθώς και η ενίσχυση της διατροφής με φυτικές ίνες, όπως φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής άλεσης. Η επαρκής πρόσληψη νερού είναι, επίσης, εξαιρετικά σημαντική για την εύρυθμη λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Ακολουθώντας τις σωστές διατροφικές οδηγίες, όπως αυτές θα δοθούν αναλυτικά από τον γενικό χειρουργό, μπορουν να προληφθούν τα διάφορα πεπτικά προβλήματα και να γίνει καλύτερη η καθημερινότητα του ασθενή άμεσα τόσο άμεσα μετεγχειρητικά όσο και σε βάθος χρόνου.
Συχνές Ερωτήσεις
Επιτρέπεται Ο Καφές Μετά Από Αφαίρεση Χολής;
Η ερώτηση “Επιτρέπεται ο καφές μετά την αφαίρεση χολής;” τίθεται συχνά από τους ασθενείς οι οποίοι δεν θέλουν να στερηθούν την καθημερινή τους συνήθεια. Αν και ο καφές μετά τη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή δεν απαγορεύεται αυστηρά, καλό είναι να αποφεύγεται η υπερβολική κατανάλωση τουλάχιστον για την πρώτη εβδομάδα μετά την επέμβαση. Δεδομένου ότι ο καφές, όπως και όλα τα ροφήματα τα οποία περιέχουν καφεΐνη όπως το τσάι, έχει ερεθιστική δράση στο πεπτικό σύστημα και μπορεί να επιδεινώσει το φούσκωμα ή τη διάρροια συστήνεται η σταδιακή επανένταξη στο καθημερινό πρόγραμμα αν εμφανιστούν συμπτώματα.
Επιτρέπεται Το Αλκοόλ Μετά Από Αφαίρεση Χολής;
Η ερώτηση “Μπορώ να καταναλώνω ποτά με αλκοόλ μετά τη χολοκυστεκτομή;” είναι εξίσου συχνή. Γενικά, το αλκοόλ μεταβολίζεται από το ήπαρ και δεν επηρεάζεται άμεσα από την απουσία της χοληδόχου κύστης. Ωστόσο, καθώς το ήπαρ επωμίζεται και τον μεταβολισμό των αναισθησιολογικών και αναλγητικών φαρμάκων μετά την επέμβαση, η κατανάλωση αλκοόλ καλό είναι να αποφεύγεται για τις πρώτες 2-4 ημέρες και σύμφωνα πάντα με τις οδηγίες του χειρουργού. Σε άτομα με ηπατική νόσο/ανεπάρκεια, το αλκοόλ μετά τη χολοκυστεκτομή ή οποιαδήποτε επέμβαση θα πρέπει να περιορίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό ή και να αποφεύγεται εντελώς αν είναι δυνατόν.
Επιτρέπεται Το Σήκωμα Βάρους Μετά Την Αφαίρεση Χολής;
Το αν επιτρέπεται το σήκωμα βάρους μετά από την αφαίρεση χολής είναι μια άλλη σημαντική ερώτηση, ιδιαίτερα για άτομα που ασκούνται ή εργάζονται χειρωνακτικά. Στην περίπτωση της λαπαροσκοπικής επέμβασης, συνιστάται αποφυγή άρσης βάρους άνω των 5 κιλών για μία εβδομάδες (Σε περίπτωση ανοικτής επέμβασης, που απαιτείται σπάνια πια, ο χρόνος αυτός παρατείνεται στις 4-6 εβδομάδες). Μετά από μια εβδομάδα οι ασθενείς μπορούν να επανέλθουν σταδιακά στη χειρωνακτική εργασία ή πλήρη σωματική με μόνη προϋπόθεση την κοινή λογική: ξεκινάμε σταδιακά, και αν κάποια κίνηση/βάρος/εργασία προκαλεί «ενοχλήσεις» στις τομές, σταματάμε και ξαναδοκιμάζουμε την επόμενη ημέρα. Αν και σπάνια, η τομή στον ομφαλό μπορεί αν πιεστούμε αλόγιστα, να δημιουργήσει μετεγχειρητική κήλη.
Ο Γενικός Χειρουργός και Λαπαροσκόπος Χειρουργός, Δρ. Στέφανος Λαζαρίδης, βρίσκεται στη διάθεσή σας για να σας εξηγήσει ό,τι είναι σημαντικό να γνωρίζετε για τη ζωή μετά την αφαίρεση της χολής. Μην διστάσετε να θέσετε τα ερωτήματά σας στον γιατρό αναφορικά με τα ενδεχόμενα συμπτώματα μετά, τη διατροφή που πρέπει να ακολουθήσετε και τους περιορισμούς που ενδεχομένως υπάρχουν. Πραγματοποιήστε την επικοινωνία σας με τον Δρ. Λαζαρίδη και κλείστε ραντεβού στο ιατρείο του στο Μαρούσι.
