Ποια φάρμακα υπάρχουν σήμερα για την παχυσαρκία;
Σύμφωνα με το NHS, τα φάρμακα για την παχυσαρκία διακρίνονται σε χάπια και ενέσιμα, με διαφορετικούς μηχανισμούς δράσης.
Χάπια και ενέσιμα: τι διαφορά έχουν;
GLP-1 αγωνιστές (Ozempic, Wegovy, Mounjaro)
Δρουν μιμούμενα την ορμόνη GLP-1, μειώνουν την όρεξη, καθυστερούν την κένωση του στομάχου και συμβάλλουν στη ρύθμιση του σακχάρου.
Συνδυαστικά σκευάσματα (Mysimba)
Επιδρούν κεντρικά στον εγκέφαλο, μειώνοντας την επιθυμία και την «ανταμοιβή» από το φαγητό.
Αναστολείς λιπάσης (Xenical)
Περιορίζουν την απορρόφηση λίπους από το έντερο, με αποτέλεσμα λιγότερες θερμίδες να εισέρχονται στον οργανισμό.
Άλλες θεραπείες υπό μελέτη
Νέα φάρμακα και συνδυασμοί βρίσκονται σε κλινικές δοκιμές, με στόχο καλύτερα αποτελέσματα και λιγότερες παρενέργειες.
Πώς λειτουργούν τα φάρμακα για την απώλεια βάρους;
Κάθε κατηγορία δρα διαφορετικά, με κοινό στόχο να διευκολύνει τον έλεγχο της διατροφής και να μειώσει το ενεργειακό ισοζύγιο.
GLP-1 αγωνιστές
Μιμούνται φυσικές ορμόνες του εντέρου που ρυθμίζουν την όρεξη.
- Καθυστερούν την κένωση του στομάχου → το αίσθημα κορεσμού κρατά περισσότερο.
- Στέλνουν σήματα στον εγκέφαλο οτι “έχουμε χορτάσει”
- Ρυθμίζουν καλύτερα το σάκχαρο, κάτι που βοηθά ιδιαίτερα ασθενείς με προδιαβήτη ή σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Mysimba (ναλτρεξόνη + βουπροπιόνη)
Επιδρά στο κέντρο της επιθυμίας και της ανταμοιβής στον εγκέφαλο.
- Μειώνει την έντονη επιθυμία για φαγητό.
- Βοηθά στον έλεγχο της συναισθηματικής κατανάλωσης φαγητού
Orlistat - Xenical
Δρα τοπικά στο έντερο, εμποδίζοντας την απορρόφηση περίπου 30% των λιπαρών που τρώμε.
- Μπλοκάρει ~30% της απορρόφησης διαιτητικού λίπους.
- Απαιτεί δίαιτα χαμηλή σε λιπαρά για καλή ανοχή.
Πόσα κιλά χάνεις με τα φάρμακα για την παχυσαρκία;
Όπως αναφέρει η Mayo Clinic, τα αποτελέσματα εξαρτώνται από την κατηγορία φαρμάκου, τη διάρκεια λήψης και τη συμμόρφωση του ασθενούς.
Πόσα κιλά χάνεις με Ozempic ή Wegovy;
Σε μεγάλες μελέτες με σεμαγλουτίδη, η μέση απώλεια φτάνει περίπου 15% του σωματικού βάρους σε 12–18 μήνες (με παράλληλη δίαιτα/παρακολούθηση).
Mounjaro: δείχνει καλύτερα αποτελέσματα;
Η τιρζεπατίδη σε μελέτες δείχνει ακόμη υψηλότερη απώλεια, που φτάνει ή ξεπερνά το 20% του αρχικού βάρους!
Mysimba και Orlistat: τι να περιμένετε;
- Mysimba: περίπου 5-7% στον πρώτο χρόνο, με σημαντική επίδραση από τη συμμόρφωση/ανοχή.
- Orlistat: περίπου 3-5% στον πρώτο χρόνο, συχνά περιορίζεται από γαστρεντερικές ενοχλήσεις.
Σύγκριση με τη χειρουργική παχυσαρκίας
Με απλά λόγια: τα φάρμακα μπορούν να δώσουν σημαντική ώθηση, αλλά η χειρουργική παραμένει η πιο ισχυρή και διαρκής θεραπευτική επιλογή.
Για πόσο καιρό μπορώ να παίρνω φάρμακα για την παχυσαρκία;
Γι’ αυτό είναι κρίσιμο τα φάρμακα να αντιμετωπίζονται ως εργαλείο προσωρινής βοήθειας και όχι ως μόνιμη λύση. Ο στόχος τους είναι να προσφέρουν το απαραίτητο “παράθυρο” για αλλαγή συνηθειών.
Είναι ασφαλή τα φάρμακα; Ποιες παρενέργειες μπορεί να εμφανιστούν;
Το FDA επισημαίνει ότι κάθε κατηγορία φαρμάκου συνοδεύεται από πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες και γι’ αυτό απαιτείται ιατρική παρακολούθηση:
- Ozempic, Wegovy, Mounjaro (GLP-1):Οι πιο συχνές παρενέργειες είναι γαστρεντερικές: ναυτία, εμετοί, διάρροια ή δυσκοιλιότητα.Σε κάποιους ασθενείς μπορεί να εμφανιστούν φλεγμονή στο πάγκρεας ή προβλήματα στη χοληδόχο κύστη.Η μακροχρόνια ασφάλεια δεν έχει ακόμη πλήρως μελετηθεί, αφού τα φάρμακα αυτά κυκλοφορούν σχετικά πρόσφατα.
- Mysimba:Συχνά προκαλεί αϋπνία, κεφαλαλγίες, ναυτία ή αυξημένη πίεση.Δεν συνιστάται σε άτομα με ιστορικό σπασμών ή σοβαρά καρδιαγγειακά προβλήματα.Η διακοπή λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών είναι αρκετά συχνή.
- Orlistat:Προκαλεί λιπαρές κενώσεις, φουσκώματα και διάρροιες, ιδιαίτερα όταν η διατροφή παραμένει πλούσια σε λιπαρά.Μπορεί να μειώσει την απορρόφηση λιποδιαλυτών βιταμινών (A, D, E, K), άρα χρειάζεται συμπληρωματική αγωγή.
Περιορισμοί
- Τα φάρμακα δεν είναι για όλους τους ασθενείς.
- Η αποτελεσματικότητά τους εξαρτάται απόλυτα από τη συμμόρφωση.
- Η δράση τους διαρκεί μόνο όσο συνεχίζεται η λήψη. Με τη διακοπή, το βάρος συχνά επανέρχεται.
- Το κόστος μπορεί να είναι σημαντικό και η πρόσβαση περιορισμένη, ειδικά στην Ελλάδα όπου δεν καλύπτονται από τον ΕΟΠΥΥ.
- Στην Ευρώπη, ο EMA εξετάζει συνεχώς την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των σκευασμάτων για την παχυσαρκία.
Ποιοι είναι κατάλληλοι για φαρμακευτική αγωγή;
- Ασθενείς που δεν μπορούν να χειρουργηθούν Όταν η επέμβαση αντενδείκνυται για ιατρικούς λόγους ή υπάρχει υψηλός χειρουργικός κίνδυνος.
- Ασθενείς που δεν χρειάζονται ακόμη χειρουργείο Σε άτομα με χαμηλότερο ΔΜΣ (≥30 ή ≥27 με συνοδά νοσήματα), όπου μια φαρμακευτική αγωγή μπορεί να βελτιώσει το βάρος και την υγεία.
- Ως προεγχειρητική “γέφυρα” Σε περιπτώσεις ακραίας παχυσαρκίας, τα φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του βάρους και στη βελτίωση συνοδών παθήσεων, ώστε η επέμβαση να είναι ασφαλέστερη.
- Μετά από αποτυχημένο ή ελλιπές αποτέλεσμα χειρουργείου Σε ασθενείς που δεν πέτυχαν ικανοποιητική απώλεια βάρους ή είχαν επαναπρόσληψη, τα φάρμακα μπορούν να χρησιμοποιηθούν συμπληρωματικά.
Όπως ακριβώς και τα χειρουργεία παχυσαρκίας, έτσι και η φαρμακευτική αγωγή δεν είναι λύση για όλους. Χρειάζεται εξατομικευμένη εκτίμηση, με βάση το ιατρικό ιστορικό, τον ΔΜΣ, τις συνοδές παθήσεις και τις πραγματικές δυνατότητες συμμόρφωσης.
Φάρμακα ή χειρουργείο: τι να επιλέξω;
- Τα φάρμακα για την παχυσαρκία βοηθούν κυρίως μειώνοντας την όρεξη και την επιθυμία για φαγητό, κάνοντας τη δίαιτα πιο εφικτή.
- Η χειρουργική παχυσαρκίας προσφέρει μια ισχυρότερη και πιο σταθερή μεταβολική παρέμβαση, μειώνοντας δραστικά την πρόσληψη τροφής και επηρεάζοντας θετικά τις ορμονικές ισορροπίες.
Το «παράθυρο αλλαγής»
- Να χάσει βάρος πιο αποτελεσματικά.
- Να εκπαιδευτεί σε νέες διατροφικές και κινητικές συνήθειες.
- Να αλλάξει τη νοοτροπία που τον οδήγησε στην παχυσαρκία.
Περιορισμένος χρόνος δράσης
Γι’ αυτό, η ουσία είναι κοινή: τα φάρμακα και το χειρουργείο είναι τα μέσα, όχι η ίδια η λύση. Η πραγματική θεραπεία είναι η αλλαγή τρόπου ζωής.
Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)
Πόσα κιλά χάνεις με Ozempic;
Σε κλινικές μελέτες, η εβδομαδιαία χορήγηση Ozempic (σεμαγλουτίδη) οδήγησε σε απώλεια περίπου 15% του σωματικού βάρους σε 12–18 μήνες—Η απώλεια όμως εξαρτάται από τη συμμόρφωση στη δίαιτα και τη διάρκεια λήψης του φαρμάκου.
Mounjaro: ποια είναι η τιμή στην Ελλάδα;
Το Mounjaro (τιρζεπατίδη) είναι νεότερο φάρμακο και η διάθεσή του στην Ελλάδα είναι περιορισμένη. Η τιμή του στην ιδιωτική αγορά είναι υψηλή και δεν καλύπτεται από τον ΕΟΠΥΥ. Απαιτείται πάντα ιατρική συνταγή και στενή παρακολούθηση.
Mysimba: είναι αποτελεσματικό;
Συνήθως οδηγεί σε 5–7% απώλεια βάρους στον πρώτο χρόνο, μειώνοντας την επιθυμία για φαγητό και τις λιγούρες. Συχνά όμως εμφανίζονται ανεπιθύμητες ενέργειες που οδηγούν σε διακοπή.
Τι συμβαίνει όταν σταματήσω τα φάρμακα;
Η δράση τους διαρκεί μόνο όσο λαμβάνονται. Με τη διακοπή, η όρεξη και το βάρος συχνά επανέρχονται, ειδικά αν δεν έχουν αλλάξει οι διατροφικές συνήθειες.
Είναι ασφαλές να παίρνω φάρμακα για την παχυσαρκία για χρόνια;
Η μακροχρόνια ασφάλεια πέρα από 1–2 χρόνια δεν έχει αποδειχθεί πλήρως. Η χρήση πρέπει να γίνεται με ιατρική παρακολούθηση και ξεκάθαρο πλάνο εξόδου/συντήρησης.
Σχετικά με τον συγγραφέα
Ο Δρ. Στέφανος Λαζαρίδης είναι γενικός χειρουργός με εξειδίκευση στη βαριατρική και ελάχιστα επεμβατική χειρουργική.
Εκπαιδεύτηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο με τρία fellowships σε King’s College Hospital, Whittington Hospital και St. George’s University Hospital.
Διετέλεσε Διευθυντής (Consultant) στο NHS με εμπειρία στη χειρουργική παχυσαρκίας και τις επιπλοκές της. Πιστεύει στην εξατομικευμένη φροντίδα, στη διαφάνεια και στην ανοιχτή σχέση με τους ασθενείς.
Μότο του: «Εξειδίκευση και Εμπειρία».
