Τι Είναι Το Γαστρικό Bypass;
Το γαστρικό bypass (γαστρική παράκαμψη) αποτελεί την πλέον επιτυχημένη χειρουργική επέμβαση για την απώλεια βάρους, βάσει της οποίας όλες οι υπόλοιπες βαριατρικές επεμβάσεις συγκρίνονται (Gold Standard). Βασίζεται στην παράκαμψη του στομάχου και τμήματος του λεπτού εντέρου του ασθενούς. Δημιουργείται μια απευθείας ένωση ενός πολύ μικρού τμήματος του στομάχου (γαστρικός θύλακος) με το μέσο περίπου του λεπτού εντέρου.
Κατά συνέπεια, η τροφή από τον γαστρικό θύλακο διαβαίνει κατευθείαν στο λεπτό έντερο. Το γαστρικό bypass είναι η πιο αποτελεσματική επέμβαση για την παχυσαρκία, καθώς έχει διπλό μηχανισμό δράσης. Από τη μία μεριά, το πολύ μικρό στομάχι περιορίζει τη λήψης τροφής και, από την άλλη, το παρακαμφθέν τμήμα του εντέρου μειώνει την απορρόφησή της.
Σε Ποιους Απευθύνεται
Το γαστρικό bypass είναι η μόνη επέμβαση που έχει ένδειξη τόσο την απώλεια βάρους όσο και τη θεραπεία του σακχαρώδους διαβήτη. Έτσι, άτομα τα οποία μπορούν να παρουσιάσουν βελτίωση στην καθημερινότητα και την υγεία τους μέσω της επέμβασης αυτής εμφανίζουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
- Δείκτη μάζας σώματος υψηλότερο από 40 Kg/m2 ή υψηλότερο από 35 Kg/m2 που εμφανίζουν και σχετιζόμενα με το βάρος νοσήματα (διαβήτη, υπέρταση, αρθρίτιδα, αυξημένη χοληστερίνη, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση κ.α.).
- Άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (δεν χρειάζεται θεραπεία με ινσουλίνη) και δείκτη μάζας σώματος πάνω από 30.
- Άτομα που πάσχουν ήδη από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ή/και διαφραγματοκήλη
- Άτομα που «τσιμπολογάνε» ή/και τρώνε γλυκά
Αντενδείξεις: Σε Ποιες Περιπτώσεις Αντενδείκνυται Το Γαστρικό Bypass;
Η επέμβαση αυτή θα πρέπει να αποφεύγεται σε:
- Άτομα που πάσχουν ήδη από έλλειψη βιταμινών (εδώ χρειάζεται προσοχή, καθώς η βιταμίνη D δεν συμπεριλαμβάνεται) ή ιχνοστοιχείων. Καθώς πρόκειται για ένα χειρουργείο που μειώνει την απορρόφηση γενικά, μπορεί να επιδεινώσει περαιτέρω την κατάστασή τους.
- Σε ανθρώπους με ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό καρκίνου στομάχου/παγκρέατος. Μετά από ένα γαστρικό bypass, δεν είναι δυνατή η γαστροσκόπηση όλου το στομάχου, εξέταση απαραίτητη για σε άτομα με το παραπάνω ιστορικό.
- Άτομα που γνωρίζουν ότι έχουν συγκεκριμένες βλάβες στο στομάχι. Σε πολλές περιπτώσεις, τις ανακαλύπτουμε κατά τον προεγχειρητικό έλεγχο.
Πώς Πραγματοποιείται Η Γαστρική Παράκαμψη;
Το γαστρικό bypass μπορεί να γίνει είτε ως πρωταρχική χειρουργική επέμβαση, είτε ως μία επέμβαση μετά από αποτυχημένη επιμήκη γαστρεκτομή (γαστρικό sleeve). Η επέμβαση πραγματοποιείται αποκλειστικά λαπαροσκοπικά, μέσω 5 μικρών τομών (1.5εκ) στην κοιλιά, ακόμα και στις περιπτώσεις που πρόκειται για επανεπέμβαση. Η διάρκειά της ανέρχεται περίπου στις 2 με 3 ώρες.
Κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης πραγματοποιείται διαχωρισμός του στομάχου, με τη δημιουργία ενός μικρού γαστρικού θυλάκου (20 ml). Το λεπτό έντερο του ασθενούς διαιρείται μετά το δωδεκαδάκτυλο. Το περιφερικό άκρο αναστομώνεται με τον γαστρικό θύλακο και το κεντρικό άκρο ενώνεται με το έντερο περιφερικά στα 100 με 150 εκατοστά από τη γαστρική αναστόμωση.
Πώς Λειτουργεί Το Γαστρικό Bypass;
Πρόκειται για μια από τις αποτελεσματικότερες επεμβάσεις απώλειας βάρους καθώς λειτουργεί με τους εξής 3 (τρεις) διαφορετικούς τρόπους:
- Περιορισμός: Μείωση του όγκου του στομάχου, κατά συνέπεια μείωση του όγκου τροφής ανά γεύμα.
- Απώλεια όρεξης: Το παρακαμφθέν τμήμα του στομάχου (90% περίπου) περιέχει σχεδόν όλα τα κύτταρα που ευθύνονται για την έκκριση ορμονών που σχετίζονται με την πείνα (GLP-1, γκρελίνης και πολλών άλλων). Καθώς τα κύτταρα αυτά δεν έρχονται σε επαφή με τροφή, η έκκριση των ορμονών ελαχιστοποιείται.
- Μείωση απορρόφησης θερμίδων: Μαζί με το στομάχι παρακάμπτεται και περίπου 1,5 μέτρο λεπτού εντέρου, που είναι υπεύθυνο για την απορρόφηση της τροφής. Επομένως, απορροφώνται λιγότερες θερμίδες από αυτές που καταναλώνονται.
Ποια Είναι Τα Πλεονεκτήματά Της;
Η επέμβαση αυτή παρουσιάζει τα εξής σημαντικά πλεονεκτήματα:
- Μεγάλη απώλεια βάρους: Το γαστρικό bypass επιτυγχάνει απώλεια βάρους της τάξης του 80% του πλεονάζοντος βάρους.
- Ευκολότερη ζωή μετά: Ο περιορισμός στη λήψη τροφής είναι μικρότερος από το μανίκι, οπότε ο τρόπος ζωής/διατροφής δεν αλλάζει τόσο δραματικά όσο με το sleeve. Πλήρης και αναλυτική σύγκριση του γαστρικού bypass με το γαστρικό sleeve στο άρθρο μου!
- Δια βίου δράση: Μετά από ένα γαστρικό bypass, η επαναπρόσληψη βάρους είναι εξαιρετικά σπάνια και δύσκολη για το υπόλοιπο της ζωής.
Ποια Είναι Τα Μειονεκτήματά Της;
Η επέμβαση, ωστόσο, συνοδεύεται και από τα παρακάτω μειονεκτήματα:
- Απαιτείται η λήψη συμπληρώματος διατροφής (1 χάπι ημερησίως) για πολλά χρόνια.
- Η γαστροσκόπηση δεν μπορεί να φτάσει στο υπόλοιπο τμήμα του στομάχου. Αν στο μέλλον χρειαστεί πλήρης γαστροσκόπηση θα πρέπει να γίνει στο χειρουργείο.
Πιθανές Επιπλοκές
Κάθε χειρουργική επέμβαση ενέχει ένα αντίστοιχο ρίσκο. Ο κίνδυνος επιπλοκών του γαστρικού bypass δεν είναι μεγαλύτερος από αυτόν μιας χολοκυστεκτομής, η οποία αποτελεί μία από τις ασφαλέστερες κοιλιακές επεμβάσεις.
Ονομαστικά, οι σημαντικότερες επιπλοκές του γαστρικού bypass είναι οι εξής:
- Διαφυγή από τις γραμμές συρραφής του στομάχου (εξαιρετικά σπάνια επιπλοκή με χαμηλότερα ποσοστά από το sleeve).
- Στενώσεις αναστομώσεων (τα σημεία που ενώνεται το έντερο με το στομάχι ή το υπόλοιπο έντερο). Εξαιρετικά σπάνια, συνήθως αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά με γαστροσκόπηση.
- Εσωτερικές κήλες.
Πρέπει να τονιστεί ότι η ασφάλεια, διεγχειρητικά και μετεγχειρητικά, συνάδει αποκλειστικά με την εξειδίκευση του χειρουργού στις επεμβάσεις αυτές.
Οι επεμβάσεις παχυσαρκίας δεν αποτελούν μέρος της γενικής χειρουργικής εκπαίδευσης και προφανώς απαιτούν αποκλειστική και μακροχρόνια εξειδίκευση σε αναγνωρισμένα κέντρα. Ο Δρ. Στέφανος Λαζαρίδης έχει πραγματοποιήσει πολυετή εκπαίδευση στην Χειρουργική Παχυσαρκίας σε νοσοκομεία της Μ. Βρετανίας, όπως το St. George’s University Hospital.
Διάρκεια Νοσηλείας
Η νοσηλεία του ασθενή μετά την επέμβαση διαρκεί 48 ώρες. Προτού πάρει εξιτήριο, αφαιρείται το σωληνάκι παροχέτευσης το οποίο είχε τοποθετηθεί στην κοιλιά κατά τη διάρκεια του χειρουργείου. Ο ασθενής μπορεί και πρέπει να κινητοποιηθεί άμεσα, ήδη την ημέρα της επέμβασης και, αναφορικά με τη σίτιση, αυτή αρχικά περιλαμβάνει υγρά. Μετεγχειρητικά, ο ασθενής αισθάνεται ελάχιστο πόνο, ο οποίος αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με απλά παυσίπονα (παρακεταμόλη, π.χ. Depon).
Όσον αφορά τη διατροφή, ο ασθενής θα λάβει λεπτομερείς οδηγίες για το τι θα πρέπει να περιλαμβάνει το πρόγραμμα διατροφής για τις επόμενες 3 εβδομάδες. Επιπλέον, υπάρχει συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή η οποία αποτελείται από:
- Παρακεταμόλη σε αναβράζουσα μορφή για τις 3 πρώτες μέρες
- Αντιπηκτικές ενέσεις
- Αγωγή με φάρμακα τύπου Losec που στοχεύει στην προστασία του στομάχου για έναν μήνα
Πόσο κοστίζει το γαστρικό bypass;
Η τιμή για χειρουργείο παχυσαρκίας με γαστρική παράκαμψη (bypass) κυμαίνεται στην Ελλάδα μεταξύ 6.000 και 10.000 ευρώ, ανάλογα με την κλινική, τη διάρκεια νοσηλείας και τις τεχνικές λεπτομέρειες της επέμβασης.
Στη δική μου πρακτική, το κόστος του bypass είναι ίσο με εκείνο του sleeve, ώστε η απόφαση να βασίζεται στην ιατρική καταλληλότητα και όχι στην τιμή.
Το συνολικό ποσό περιλαμβάνει:
- την κλινική και τη νοσηλεία,
- τα ειδικά υλικά υψηλής ποιότητας (κοπτοράπτες, συστήματα συρραφής, εργαλεία προηγμένης ενδοχειρουργικής τεχνολογίας),
- τις αμοιβές της ιατρικής ομάδας,
- και τη χειρουργική παρακολούθηση διάρκειας δύο ετών.
Δεν περιλαμβάνονται οι προεγχειρητικές εξετάσεις, οι αξιολογήσεις από άλλες ειδικότητες (π.χ. διατροφολόγο, ψυχολόγο, πνευμονολόγο), ούτε οι μετεγχειρητικές εξετάσεις ή επισκέψεις εκτός του χειρουργικού follow–up.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η χρήση ποιοτικών υλικών είναι μη διαπραγματεύσιμη. Επιλογές χαμηλότερης ποιότητας μπορεί να μειώνουν το κόστος, αλλά αυξάνουν τον κίνδυνο και δεν προσφέρονται στη δική μου πρακτική.
Η κάλυψη από ΕΟΠΥΥ είναι εφικτή μόνο μέσω ειδικής επιτροπής, μειώνοντας το κόστος κατά 500–1000 ευρώ σε κάποιες περιπτώσεις. Οι ιδιωτικές ασφάλειες καλύπτουν την επέμβαση μόνο αν δεν υπάρχει εξαίρεση για παχυσαρκία στο ασφαλιστήριο.
Η τελική τιμή μπορεί να διαφέρει ανάλογα με το ιατρικό ιστορικό και τις ανάγκες κάθε ασθενούς.
Ο Γενικός Χειρουργός και Λαπαροσκόπος Χειρουργός, Δρ. Στέφανος Λαζαρίδης, βρίσκεται στη διάθεσή σας για να σας ενημερώσει αναφορικά με το τι είναι το γαστρικό bypass και ποια είναι τα αποτελέσματα που αναμένονται, καθώς και για να λύσει όλες σας τις απορίες για τη ζωή μετά από γαστρικό bypass. Πραγματοποιήστε την επικοινωνία σας με τον γιατρό και προγραμματίστε το ραντεβού σας!
Χρήσιμες Πληροφορίες – Στέφανος Λαζαρίδης, Γενικός Χειρουργός
Έχει επικρατήσει η εντελώς λανθασμένη εντύπωση ότι το γαστρικό bypass είναι η “μεγάλη” επέμβαση και το γαστρικό sleeve η “μικρή”. Είναι τεράστιο λάθος η αντίληψη αυτή. Και οι δύο επεμβάσεις είναι εξίσου ασφαλείς και εξίσου επιτυχείς. Η καθεμία αφορά σε διαφορετικούς ασθενείς βάσει του τρόπου διατροφής τους και των συνοδών παθήσεων. Η επιλογή της κατάλληλης επέμβασης είναι ο βασικότερος παράγοντας επιτυχίας για εύκολη και μόνιμη απώλεια βάρους.
Το γαστρικό bypass αποτελεί την πιο συχνή επέμβαση παχυσαρκίας παγκοσμίως. έχει το υψηλότερο ποσοστό επιτυχίας απώλειας βάρους μεταξύ αυτών και λόγω της μεταβολικής της δράσης αποτελεί ενδεικνυόμενη θεραπεία για τον σακχαρώση διαβήτη τύπου 2 ακόμη και σε ασθενείς με χαμηλότερο βάρος.
